Tâm bệnh dùng tâm dược trị liệu

Thất tình là chỉ 7 trạng thái tâm lý, tình cảm bao gồm Hỷ (vui), nộ (giận), ưu (buồn), tư (suy nghĩ), bi (đau thương), khủng (kinh hoảng), kinh (sợ hãi). Thất tình chính là sự phản ứng của tinh thần khi bị kích thích, trong quá trình tương tác giữa người với người, với hoàn cảnh xã hội có phù hợp với tâm nguyện hoặc ước nguyện hay không mà phát sinh thành những trạng thái thể hiện nội tâm biểu lộ ra bên ngoài.

Trong tình trạng bình thường, sự thay đổi về tình cảm của con người không dẫn đến bệnh tật. Nhưng khi tinh thần bị kích thích mạnh mẽ đột ngột hoặc thời gian duy trì trạng thái cảm xúc đó quá dài, quá lâu sẽ rất nhanh gây tổn thương và sinh bệnh. Hơn nữa, công năng của cơ thể bị ảnh hưởng nên không thể phát huy được hết chức năng. Do đó, nó làm nhiễu loạn cơ năng hoạt động của khí huyết và tạng phủ, dẫn đến âm dương mất điều hòa sinh ra bệnh tật.

Hệ thống Tạng phủ trong nhân thể không chỉ đảm nhiệm các chức năng sinh lý, mà còn chi phối các hoạt động tình chí. Mỗi loại tình chí thông ứng với một Tạng nhất định: “Kinh” và “Hỷ” thông ứng với tạng Tâm; “Nộ” ứng với tạng Can, “Tư” ứng với tạng Tỳ; “Bi” và “Ưu” ứng với tạng Phế; “Khủng” ứng với tạng Thận.

Thất Tình ảnh hưởng đến sự vận hành của Khí cơ bên trong cơ thể và hình thành bệnh lý như sau:

HỶ - VUI MỪNG THÌ KHÍ HOÃN:
Vui mừng thái quá, vui đến cuồng dại dẫn đến Tâm Khí Hoãn, tức Tâm khí vỡ tán, huyết vận hành không lực mà ứ trệ, Thần mất nơi trú ngụ, thậm chí dẫn đến tinh thần không thể tập trung, tâm thần hoảng hốt, cười nói điên cuồng,...

Thành ngữ có câu "đắc ý vong hình", tức là đột nhiên đạt ý nguyện quá mức thì Tâm ảnh hưởng, thần không có chỗ tàng chứa, khống chể hình thể nữa mà làm cho hình thể suy bại.

NỘ - GIẬN THÌ KHÍ BỐC LÊN:
Quá Giận hay giận giữ quá độ thì kích động đến Can Khí, khiến cho uất ức tích tụ xung lên trên, dẫn đến khí huyết rối loạn bức bách lên trên mà xuất hiện các chứng: váng đầu hoa mắt, mắt đỏ tai ù, hôn quyết, đột tử,...

ƯU - BUỒN RẦU THÌ KHÍ TIÊU TÁN:
Buồn rầu, phiền muộn quá độ sẽ làm tổn thương Phế Khí, khiến khí khiếp thần nhược. Nhẹ thì sầu thương chán nản, rầu rầu không vui, ngáp ngắn thở dài; Nặng thì tinh thần bạc nhược, không yên, sinh khí tiêu tán, kèm thêm các chứng biếng ăn, mất ngủ, dương nuy, điên giản,...

TƯ - SUY TƯ QUÁ KHÍ KHÍ KẾT:
Nếu suy nghĩ quá độ sẽ ảnh hưởng đến Tâm - Tỳ, dẫn đến khí cơ uất kết. Có thể xuất hiện các chứng Tâm Tỳ đều tổn thương như: Tâm quý, mất ngủ, không thiết ăn uống, bụng ngực chướng đầy,...

BI - ĐAU THƯƠNG QUÁ THÌ KHÍ TIÊU TÁN
Đau thương, bi luỵ quá mức sẽ tổn thương đến Tâm - Phế, thương Tâm đến cực điểm sẽ biến thành chán nản tuyệt vọng. Bi ai thái quá làm cho Tâm - Phế uất kết, ý chí tiêu chìm. Đau khổ tuyệt vọng dễ dẫn đến: trầm cảm, bất tỉnh, đột tử,...

KINH - SỢ HÃI THÌ KHÍ DỒN XUỐNG:
Sợ Hãi quá mức sẽ khiến cho Thận Khí không vững chắc, khí hãm tiết xuống dưới. Nếu không tự chế ngự được thì có thể phát sinh chứng: mặt mày tái mét, đại tiểu tiện mất tự chủ, di hoạt tinh,...

KHỦNG- KINH HOẢNG THÌ KHÍ LOẠN:
Đột nhiên Kinh Hoảng quá mức thì khí cơ sẽ nghịch loạn, Đởm khí sẽ không khoẻ làm ảnh hưởng nghiệm trọng đến Can - Thận. Dễ xuất hiện các triệu chứng: tinh thần hoảng loạn, hôn mê cứng đờ, thất tinh,...

Nguồn gốc căn bản của sức khỏe là tại tâm. Hết thảy pháp từ tâm sinh ra. Tâm tịnh thân sẽ tịnh. Bệnh tật phát sinh, nhất định phải tu chỉnh tâm lý sao cho ổn định, tâm định thì khí sẽ thuận, khí thuận thì máu sẽ thông, khi thuận huyết thông thì trăm bệnh đều sẽ tiêu tán.

Tâm bệnh dùng tâm dược trị liệu
From: Mai Quốc Vĩnh (St)